2 maart 2020, Michiel Panhuysen – Welke functie heeft een coffeeshop nog als je er niet meer mag roken? Een maand verwijderd van het moment dat er geen tabak meer mag worden gerookt in coffeeshops rijst de vraag hoe ondernemers invulling kunnen blijven geven aan de functie van de coffeeshop. De coffeeshop is naast een verkooppunt van cannabisproducten immers van oudsher ook een plek waar cannabisliefhebbers samenkomen om cannabis (meestal vermengd met tabak) te consumeren. Vanaf april zal de verkoop van cannabis daarbij als voornaamste functie overblijven. Als de coffeeshopsector of de overheid daar niets tegen ondernemen komt de veertigjarige coffeeshopcultuur onder druk te staan.
Afhaal
Tabak roken is in de horeca en daarmee ook in coffeeshops verboden vanaf 1 april. Dat betekent waarschijnlijk dat veel coffeeshops verworden tot afhaalshops waar klanten snel in en uit lopen om wat cannabis te halen. Daarbij gaat het contact van de shops met de consumenten verloren. Personeel heeft dan nauwelijks nog zicht op de consument. De feeling en verbondenheid van de coffeeshopondernemer en zijn personeel met de consument zijn zeer waardevol. De coffeeshop heeft een belangrijke rol in het sturen van het gedrag van consumenten. Coffeeshopmedewerkers geven productinformatie en adviseren individuele consumenten om sommige dingen niet of net wel te doen. Ze spelen een belangrijke rol in het opvoeden en bijsturen van consumenten. Als medewerkers niet in de buurt zijn als de klant zijn jointje opsteekt, dan vallen de gedragsbeïnvloeding en de corrigerende werking weg.
Nieuwe consumentenbehoefte
Het is onwaarschijnlijk dat de overheid alsnog het roken van tabak in de coffeeshops zal blijven toestaan. Het is dus aan coffeeshops zelf om hun functie te herdefiniëren. Anders gesteld: Hoe behoud je als coffeeshop toch contact met de consument? Coffeeshops hebben veel kennis over de producten die ze verkopen, consumenten en verschillende manieren van gebruik. Daarbij is cannabis als product in ontwikkeling en is de vraag van de consument aan het veranderen. Recreatieve gebruikers hebben in toenemende mate behoefte aan edibles (eetbare cannabisproducten), steeds meer consumenten doen aan ‘microdosering’ en CBD wiet vindt naast medicinale toepassingen ook steeds vaker zijn weg naar recreatieve consumenten. Verder wordt CBD ook gebruikt in sommige sportdisciplines. Bekend is het gebruik onder duursporters, die CBD gebruiken voor sneller herstel. Ook zijn er steeds meer ‘health’ toepassingen van cannabis.
Kenniscentrum
De behoefte is aan het verschuiven, een nieuwe generatie cannabisconsumenten dient zich aan. Hier ligt een belangrijke taak voor coffeeshopondernemers die hun zaak als coffeeshop 2.0 zouden kunnen gaan profileren. Zij kunnen als kenniscentrum fungeren over allerlei nieuwe manieren om cannabis te gebruiken en andere doelgroepen aanspreken. Voor wat betreft de verkoop van CBD-olie moeten shops daarbij voorzichtig zijn: de verkoop van olie ligt onder vuur. Maar de bloemen van CBD rijke cannabisplanten mogen gewoon worden verkocht. Nieuwe gebruiksvormen en producten (thee of CBD proteïne-bars voor duursporters) moeten worden ontwikkeld en aan een groter publiek worden gepresenteerd.
Verder kan de coffeeshop een belangrijke rol spelen bij het overstappen naar een tabaksvrije cannabisconsumptie. De consument die nu nog erg hecht aan zijn jointje met tabak moet gaan leren om zijn joint puur te roken of met een pijpje (zonder tabak). Een andere optie is om over te stappen op het eten of drinken van cannabis. In de VS en Canada bestaat een aanzienlijk deel van de cannabisconsumptie uit edibles en wordt wiet doorgaans niet met tabak gemengd. Nederland zal even de tijd nodig hebben om over te stappen, maar het is de bedoeling dat de tabak er helemaal uit gaat.
Afscheid, begin
Bij deze transitie kan de coffeeshop een grote rol spelen. Het vraagt van de consument om op een andere manier naar cannabisconsumptie te kijken en daarnaast vraagt het ook van coffeeshops om op een andere manier tegen hun rol aan te kijken. Vanaf april begint de coffeeshopsector met afscheid nemen van tabak. Een mooi moment voor de start van coffeeshop nieuwe stijl.